[Opgelost] Blaas en ketamine

Ketamine kan schadelijk zijn voor de blaas, vooral bij frequent of langdurig recreatief gebruik. Dit staat bekend als ketamine-induced cystitis of ketamine bladder syndrome. De belangrijkste effecten op de blaas zijn:

1. Ontsteking van de blaaswand: Ketamine irriteert de blaaswand, wat leidt tot chronische ontsteking (cystitis).

2. Verlies van blaascapaciteit: Door de ontsteking en littekenvorming krimpt de blaas, waardoor je vaker moet plassen.

3. Pijn en branderig gevoel: Veel gebruikers ervaren pijn in de onderbuik, vooral tijdens het plassen.

4. Urine-incontinentie: Door de verminderde controle over de blaas kan ongewild urineverlies optreden.

5. Bloed in de urine (hematurie): In ernstige gevallen raakt de blaaswand zodanig beschadigd dat er bloed vrijkomt.

6. Schade aan urinewegen en nieren: Als de blaas niet meer goed functioneert, kan de druk oplopen tot in de nieren, wat leidt tot nierschade.

Bii incidenteel gebruik van ketamine vallennde risico's op blaas-schade enorm mee, maar ketamine kan verslavend zijn en chronisch gebruik kan wel zorgen voor schade.

Chronisch recreatief gebruik van ketamine kan leiden tot ketamine-geassocieerde uropathie (KU), waarbij niet alleen de blaas, maar het hele urinewegstelsel aangedaan kan zijn. De typische symptomen omvatten frequent urineren, urgentie, dysurie, hematurie, pijn en een sterk gereduceerde blaascapaciteit . Pathofysiologisch spelen directe cytotoxische effecten op het urotheel, ontsteking, apoptose en fibrose door ketamine en zijn metabolieten een centrale rol. Vroege herkenning, het staken van ketamine en conservatieve behandelmethoden kunnen vaak leiden tot verbetering, terwijl ernstige gevallen chirurgische ingrepen vereisen.

Wat is ketamine-geassocieerde uropathie?

Ketamine-geassocieerde uropathie (KU) is de term voor de schade die ketamine (en zijn metabolieten) aan de urinewegen kan veroorzaken. Hoewel men soms spreekt van 'ketamine cystitis' of 'ketamine bladder syndrome', is de schade niet beperkt tot de blaas maar kan deze doorwerken tot aan de nieren.

Pathofysiologie

De schade ontstaat door meerdere, deels overlappende mechanismen. Allereerst treden er directe cytotoxische effecten op het urotheel op, met vermindering van de expressie van junction-eiwitten en verstoring van de barrièrefunctie in de blaaswand. Daarnaast leidt ketamine-geïnduceerde neurogene en IgE-gemedieerde ontsteking tot verdere weefselschade, gevolgd door apoptose en fibrose van de blaassubstantie . Dit culmineert in ulceratieve veranderingen en een verminderd elastisch vermogen, wat de blaascapaciteit drastisch kan verkleinen.

Klinische presentatie

Patiënten melden vaak:

• Lage urinewegklachten zoals frequentie, urgentie, nycturie, dysurie en urge-incontinentie.
• Hematurie en suprapubische pijn bij blaasvulling.
• Verminderde blaascapaciteit, soms tot minder dan 10 % van de normale inhoud, en pijn bij kleine volumes .
• In ernstige gevallen ontstaat vesicoureterale reflux, papillaire necrose en nierfunctiestoornissen
  

Epidemiologie

De prevalentie van ketaminegebruik onder jongeren is de afgelopen jaren toegenomen: in het VK steeg het aandeel gebruikers van 0,5 % (2010) naar 0,8 % (2020), en onder 16‑ tot 24‑jarigen van 1,7 % naar 3,2 %. In Taiwan bleek uit een enquête onder 106 ketaminegebruikers dat de gemiddelde tijd tot eerste lage urinewegklachten 24,7 ± 26,4 maanden was. Volgens een Amerikaanse enquête rapporteerde 26,6 % van recente ketaminegebruikers minstens één symptoom van ketamine cystitis.

Diagnostiek

Diagnostisch onderzoek omvat:

1. Anamnese, inclusief specifiek vragen naar recreatief ketaminegebruik (PMC, NCBI).

2. Urineonderzoek, meestal steriel maar soms met erytrocyten of ontstekingscellen.

3. Cystoscopie, met karakteristieke bevindingen zoals neovascularisatie, ulceraties en erythemateuze wandveranderingen.

4. Beeldvorming (echo, CT/MRI) om blaascapaciteit, wandverdikking en bovenste urinewegschade in kaart te brengen.

Behandeling en preventie

• Abstinentie van ketamine is de hoeksteen; bij stoppen verbetert de klachten bij de meerderheid van patiënten.
• Conservatieve therapie met orale medicatie (anticholinergica, NSAID’s) of intravesicale therapie (hyaluronzuur, alkalische spoelingen) kan symptomatisch verlichting bieden.
• Blaashydrodilatatie kan tijdelijk de blaascapaciteit vergroten, maar recidief komt vaak voor als gebruik niet stopt.
• Chirurgische ingrepen zoals enterocystoplastiek of cystectomie met enterocystoplastiek zijn gereserveerd voor patiënten met irreversibele schade en levensbedreigende reflux of nierinsufficiëntie.

Conclusie

Ketamine is bij chronisch recreatief gebruik duidelijk schadelijk voor de blaas en het gehele urinewegstelsel. Vroege herkenning, het staken van ketamine en gerichte behandeling zijn cruciaal om progressieve weefselschade, blijvende functieverlies en ingrijpende chirurgische ingrepen te voorkomen.

Gebruik nooit ketamine! Je raakt eraan verslaafd en je blaas en nieren gaan eraan!