Lithium met ketamine, LSD, MDMA, psilocybine of ayahuasca

Kan lithium samen met psychedelica of ketamine?

Het antwoord is duidelijk: nee, lithium mag niet gecombineerd worden met psychedelica of ketamine. Hoewel lithium, psychedelica en ketamine allemaal invloed hebben op stemming, neuroplasticiteit en serotonerge signalering, grijpen ze op zulke verschillende manieren in dat de combinatie ernstige neurologische en fysiologische risico’s met zich meebrengt.

Waarom lithium en psychedelica een gevaarlijke combinatie vormen

Lithium wordt gebruikt als stemmingsstabilisator bij onder andere bipolaire stoornis. Het dempt overmatige hersenactiviteit door invloed op natrium- en calciumkanalen en de intracellulaire signaalroutes van serotonine, dopamine en glutamaat.

Psychedelica zoals psilocybine (truffels/paddo’s), LSD, DMT (ayahuasca) en MDMA doen juist het tegenovergestelde: ze verhogen de neuronale prikkelbaarheid en stimuleren glutamaat- en serotonineactiviteit.

Wanneer lithium en psychedelica samen worden ingenomen, ontstaat er een elektrische instabiliteit in de hersenen, waardoor het risico op hevige epileptische aanvallen (convulsies) sterk toeneemt. Daarnaast zijn er gevallen bekend van serotoninesyndroom, delirium en plotseling bewustzijnsverlies.

Bij LSD en psilocybine is dit risico het grootst: er zijn meerdere goed gedocumenteerde incidenten van mensen die binnen enkele uren na inname een aanval kregen. Ook ayahuasca is extra gevaarlijk vanwege de MAO-remmers, die samen met lithium een te hoge serotoninespiegel kunnen veroorzaken.

Lithium en ketamine: minder gevaarlijk, maar wel riskant

De combinatie van lithium en ketamine is in theorie iets veiliger dan met klassieke psychedelica, maar nog steeds niet zonder risico.
Ketamine werkt als NMDA-receptorantagonist en verhoogt via een indirect mechanisme de afgifte van glutamaat en BDNF (brain-derived neurotrophic factor), wat neuroplasticiteit bevordert.

Sommige onderzoeken suggereren dat lithium het antidepressieve effect van ketamine kan verlengen doordat het ook BDNF en GSK-3β beïnvloedt. Toch tonen klinische observaties aan dat de combinatie bij sommige mensen leidt tot:

• Verhoogde kans op verwardheid of dissociatie
• Verstoorde bloeddrukregulatie
• Overmatige sedatie of cognitieve traagheid

Daarom raden psychiaters doorgaans af om ketamine te combineren met lithium.

Medische richtlijnen

In bijna alle onderzoeken naar psychedelische therapie wordt lithium beschouwd als een absolute contra-indicatie.
Bij ketaminebehandelingen wordt de combinatie alleen overwogen bij stabiele lithiumspiegels en nauwe medische monitoring, maar het blijft een risicovolle keuze.

Wie lithium gebruikt en interesse heeft in psychedelische of ketamine-therapie, moet dit altijd bespreken met de behandelend psychiater.
Stop nooit plotseling met lithium, want dat kan leiden tot manische of depressieve terugvallen.

Conclusie

Lithium mag niet gecombineerd worden met psychedelica zoals psilocybine, LSD, DMT of MDMA, vanwege het grote risico op epileptische aanvallen, serotoninesyndroom en neurologische ontregeling.
Bij ketamine is de combinatie theoretisch mogelijk, maar alleen onder streng medisch toezicht en met regelmatige controle van de lithiumspiegel.

Wie overweegt een psychedelische therapie te volgen, doet er goed aan eerst in overleg met de arts te kijken naar veilige alternatieven of een geleidelijke afbouw van lithium voordat er met truffels, LSD-analogen of ketamine gewerkt wordt.