Kan Ketamine met Tramadol samen?
Neurochemische interacties: Ketamine is een NMDA-receptorantagonist (glutamaat) met secundaire effecten op opioïd- en monoaminesystemen. Tramadol is een zwak opioïde (μ-agonist) en remt heropname van serotonine/noradrenaline. Hoewel ketamine zelf serotonine niet sterk beïnvloedt, betekent tramadol’s serotonerge werking wel dat gecombineerd serotonine kan toenemen. Beide middelen beïnvloeden het opioïde systeem: ketamine heeft matige opioïde agonistactiviteit, tramadol is zwak opioïde. Er kan dus additieve opioïde activatie ontstaan.
Therapeutisch effect: Dit combinatie wordt soms gebruikt voor pijnstilling (multimodaal analgeticum). Ketamine en tramadol samen geven betere pijnverlichting dan elk apart, wat in pijntherapie gunstig is (bv. postoperatieve pijn). Psychotherapeutisch is ketamine de hoofdmoot (antidepressie, dissociatieve therapie); tramadol voegt hier geen extra psychedelische waarde aan toe. Wel kan de pijnstillende werking van tramadol de algehele comfort verhogen tijdens ketamine-therapie. Sedatie en ontspanning kunnen groter zijn, wat in sommige klinische situaties als positief (meer rust) of negatief (minder alertheid) ervaren wordt.
Gevaar of risico’s: Belangrijkste zorg is ademhalings- en cardiovasculaire depressie. Ketamine alleen zorgt meestal niet voor ernstige ademhalingsdepressie, maar tramadol kan dit wel. Samen kunnen ze leiden tot onverhoopte ademhalingsonderdrukking, zeker in hogere dosis of risicopatiënten. Ook kans op overmatige bloeddrukstijging (ketamine stimuleert het sympathische stelsel) gecombineerd met hartslagdalingen door tramadol (via μ-receptoren) is mogelijk. Er is enig risico op serotoninesyndroom als tramadol gegeven wordt bij hoge doses, maar ketamine zelf is daarbij niet expliciet betrokken. Verder kan de combinatie misselijkheid, hoofdpijn of duizeligheid versterken. Bij langdurig gebruik bestaat een klein risico op afhankelijkheid van tramadol; ketamine heeft een eigen potentieel voor psychologische afhankelijkheid. Buiten klinische settings met monitoring om, wordt het combigebruik afgeraden.